ЖҚҚ қамтамасыз ету
Қызметкерді қорғау құралдарына не жатады? Қызметкерлерді қорғау құралдарымен қамтамасыз ету тәртібі қандай. Қызметкер мен жұмыс беруші өзара келісім бойынша қорғаныс құралдарын пайдалану тәртібін өзгерте ала ма?
Қызметкерді қорғау құралдарына не жатады?
Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 1 – бабы 1-тармағының 38) тармақшасына сәйкес жеке қорғану құралдары-бұл қызметкерді зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік факторлардың әсерінен қорғауға арналған құралдар, оның ішінде арнайы киім.
Еңбек кодексінің 1-бабы 1-тармағының 4) тармақшасына сәйкес арнайы киім мыналарды қамтиды:
- киім;
- аяқ киім;
- бас киім;
- қолғаптар;
- қызметкерді зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік факторлардан қорғауға арналған өзге де заттар.
Қызметкерлерді қорғау құралдарымен қамтамасыз ету тәртібі
Еңбек Кодексінің 182 бабының 2 тармағына сәйкес жұмыс беруші беруді және жөндеуді қамтамасыз етуге міндетті:
- арнайы киім;
- арнайы аяқ киіммен;
- жуу және дезинфекциялау құралдарымен;
- медициналық алғашқы көмек жинағы;
- сүтпен немесе оған теңестірілген тамақ өнімдерімен және (немесе) диеталық (емдік және профилактикалық) тамақтануға арналған мамандандырылған өнімдермен;
- жеке және ұжымдық қорғаудың басқа құралдары.
Қорғау құралдарының тізбесі мен беру нормалары жұмыс берушінің қаражаты есебінен қызметкерлерге сүт немесе оған теңестірілген тамақ өнімдерін, емдік-профилактикалық тамақтануды, арнайы киімді және басқа да жеке қорғаныс құралдарын беру, оларды ұжымдық қорғау құралдарымен, санитарлық-тұрмыстық үй-жайлармен және құрылғылармен қамтамасыз ету қағидаларымен регламенттелген.
Жеке қорғаныс құралдары қызметкерлерді қабылдау немесе басқа жұмысқа ауыстыру кезінде немесе осы құралдарды пайдалану мерзімінің аяқталуына байланысты беріледі.
Жеке қорғану құралдарын пайдалану мерзімдері күнтізбелік белгіленеді және қызметкерлерге нақты берілген күннен бастап есептеледі.
Жеке, ұжымдық қорғаныс құралдарына қандай талаптар қойылады?
Жеке қорғаныс құралдары келесі талаптарға сай болуы керек, яғни олар болуы керек:
- сертификатталған;
- киюге ыңғайлы;
- қозғалысқа кедергі жасамаңыз;
- қызметкерлерге тиісті мөлшерде таңдалады және беріледі.
Қызметкерге тәуелсіз себептер бойынша қойылатын талаптарға сәйкес келмейтін немесе белгіленген пайдалану мерзімі өткенге дейін жарамсыз болып қалған арнайы киім, арнайы аяқ киім ауыстырылуға жатады.
Маусымның басталуымен арнайы киім мен арнайы аяқ киім алдыңғы маусымда берілген жұмысшыларға қайтарылуы керек.
Жеке және ұжымдық қорғау құралдары (газқағарлар, өзін-өзі құтқарушылар, сақтандыру белдіктері, момарниктер, дулығалар және басқа да құралдар) тұрақты сынауға және жарамдылығын тексеруге, ал қорғаныш қасиеттері төмендеген сүзгілер, шынылар және басқа да бөлшектер уақтылы ауыстырылуға жатады. Тексеруден кейін жеке қорғаныс құралдарында кейінгі сынақтың мерзімдері туралы белгі (таңба, мөртабан) жасалуы тиіс.
Қызметкер мен жұмыс беруші өзара келісім бойынша қорғаныс құралдарын пайдалану тәртібін өзгерте ала ма?
Қызметкер Еңбек кодексінің 181 – бабы 2-тармағының 1) тармақшасына сәйкес еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі нормалардың, қағидалар мен нұсқаулықтардың талаптарын сақтауға міндетті.
Қауіпсіздік техникасының талаптарында жеке қорғаныс құралдарының жекелеген түрлері көзделмеген не оларды пайдалану тәртібі қатаң белгіленген жағдайларда қызметкер мен жұмыс берушінің қауіпсіздік техникасы қағидаларында көзделмеген қорғау құралдарын қолдану туралы өз бетінше шешім қабылдауға құқығы жоқ. Егер жұмыс беруші қызметкерге сертификаттаудан өткен, бірақ қызметкер осы қорғау құралын пайдаланатын белгілі бір өндірістің жұмыс жағдайларына сәйкес келмейтін өндірісте қажетті жеке қорғаныс құралдарын беруге міндеттенсе, жұмыс беруші еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі шараларға қатысты еңбек заңнамасында белгіленген талаптарды бұзады.
Осылайша, қауіпсіздік талаптарын қызметкер де, жұмыс беруші де заң нормаларына сәйкес орындауы керек.